یکی دیگر از معیارهایی که در برخی از وضعیت‌ها ممکن است درنظرگرفته شود معیار ” جبرانی بودن” است. البته این معیار در اصل یک معیار الزامی است، اما در وضعیت‌هایی که این معیار باتوجه به شرایط مسئله به صورت کامل برآورده نگردد، می‌توان آن را در مجموعه معیارهای غیرالزامی نیز درنظر گرفت. به دلیل اهمیت این معیار، رتبه۱ برای آن درنظر گرفته شده است. به عنوان مثال در مسائل با مشخصه‌های نسبتاً جبرانی، مطابق شکل ۴-۷ و جدول ۴-۷ روش‌هایی که دارای رویه‌ای کاملاً جبرانی و یا کمی جبرانی هستند، حذف نمی‌گردد اما برای ایجاد تمایز بین این روش‌ها با روش‌های نسبتاً جبرانی، این معیار جزو معیارهای غیرالزامی نیز محسوب می‌گردد.
به غیر از معیارهای موجود در جدول ۴-۱۰، دو معیار “عملکرد روش نسبت به ابعاد مسئله” و “دسترسی به نرم‌افزار” نیز می‌بایست درنظر گرفته شود. درنظر گرفتن معیار “دسترسی به نرم‌افزار” درخصوص روش‌های با پیچیدگی محاسباتی کم لازم نیست. در غیر این‌صورت دو حالت را می‌توان برای آن متصور شد. اول این‌که برای تمامی روش‌ها(روش‌های دارای پیچیدگی متوسط به بالا) کاربر دسترسی به نرم‌افزار داشته باشد. در این حالت می‌توان این معیار را نادیده گرفت و در عوض وزن معیار “پیچیدگی محاسباتی” را کاهش داد، یعنی رتبه این معیار را از دو به سه کاهش داد. چرا که دسترسی به نرم‌افزار موجب می‌شود، پیچیدگی محاسباتی روش کمتر مورد توجه قرار گیرد. حالت دوم این‌که کاربر تنها برای برخی از روش‌ها دسترسی به نرم افزار داشته باشد. در این حالت می‌توان هر دو معیار “دسترسی به نرم‌افزار” و “پیچیدگی محاسباتی” را در رتبه ۳، از لحاظ میزان اهمیت، درنظر گرفت.
درخصوص معیار “عملکرد روش نسبت به ابعاد مسئله” باید گفت که این معیار در وضعیت‌هایی که روش‌های مبتنی بر مقایسات زوجی(AHP و ANP) در مجموعه روش‌ها وجود دارد، حائز اهمیت است. چرا که در این روش‌ها تعداد کل مقایسات زوجی با افزایش ابعاد مسئله به صورت نمایی افزایش می‌یابد. برای ابعاد مسئله با توجه به پرسش‌های ۵ و ۶ جدول ۴-۸ می‌توان حالت‌های مختلفی را متصور شد که بیان میزان اهمیت این معیار در هر یک از حالات بالقوه در جدول ۴-۱۱ نشان داده شده است.
جدول ۴-۱۱٫ رتبه‌بندی معیار “عملکرد روش نسبت به ابعاد مسئله” از لحاظ اهمیت در حالات مختلف
| رتبه | حالات |
| ۱ | (تعداد گزینه‌ها زیاد)، (تعداد گزینه‌ها متوسط و تعداد مشخصه‌ها زیاد) |
| ۲ | (تعداد گزینه‌ها و همچنین مشخصه‌ها متوسط)، (تعداد گزینه‌ها متوسط یا کم، و تعداد مشخصه‌ها زیاد) |
| ۳ | سایر حالات |
پس از این‌که بر اساس نکات ذکر شده در این بخش رتبه‌بندی معیارها انجام گرفت می‌توان با استفاده از رابطه (۴-۲) وزن معیارهای غیرالزامی را تعیین کرد تا از این طریق مسئله انتخاب روش، آماده حل شود.
زیرسیستم پیشنهادات
مطابق ساختار وظیفه‌ای طراحی شده برای سیستم خبره انتخاب روش(شکل ۴-۳)، این سیستم علاوه بر این‌که مناسب‌ترین روش تصمیمگیری را پیشنهاد می‌نماید، می‌بایست فرآیند منطقی تصمیمگیری که بر اساس آن روش پیشنهادی انتخاب گردیده است، و همچنین دانش موجود از روش، شامل فرضیات و ویژگی‌ها، و مراحل حل آن، و برخی پیشنهادات کاربردی را نیز به تصمیم‌گیرنده ارائه نماید. منظور از پیشنهادات کاربردی نکاتی است که کاربر جهت استفاده موثر از روش می‌بایست مدنظر قرار دهد. این پیشنهادات به ویژه وقتی مفید هستند که هیچ روشی برای مسئله موردنظر کاربر مناسب نیست. در این حالات، پیشنهادات ارائه شده می‌تواند وی را جهت دستیابی به یک روش مناسب راهنمایی نماید. در جدول ۴-۱۲ پیشنهاداتی که در وضعیت‌های مختلف می‌بایست به کاربر ارائه شود، نشان داده شده است.
جدول ۴-۱۲٫ پیشنهادات ارائه شده به کاربر در وضعیت‌های مختلف.
| گره | پیشنهادات | |
| ۱٫۴ | با توجه به این‌که فرض مسئله شما آن است که مشخصه‌های مسئله از نوع غیرجبرانی هستند، لذا پیشنهاد می‌شود از مدل‌های غیرجبرانی که در ادبیات موضوع وجود دارد، استفاده شود. همچنین در صورتی که فرض مسئله شما به صورت “کمی جبرانی” قابل تغییر باشد، امکان دستیابی به یک روش مناسب از مجموعه روش‌های موجود در این سیستم، وجود دارد. | |
| ۲٫۱ | با توجه به این‌که تمامی روش‌های رتبه‌بندی جزئی موجود در این سیستم، بر فرض کمی جبرانی استوار می‌باشند، شما می‌توانید در هر یک از دو حالت زیر به یک روش مناسب دست پیدا کنید:
|